تاریخچه گوشی در ایران | گوشی کی به ایران آمد
«گوشی و خط» که در ساختاری واحد، با عنوان «موبایل» به ما معرفی شده، در دهه 80 بهدست ما نرسیده. ما تجربه دستگرفتن این پدیده عجیب و ناهنجار از نظر تصویری را به خاطرات دهههفتادمان گرهزدهایم، اما تأثیر آن در همه ابعاد زندگی، بیشک در دهه 80 ظهور و بروز کرده است. اما چگونه؟
به روایت تاریخ
نخستین پیامک در ایران، با 8 سال تأخیر، یعنی در سال 1381 ارسال شد. جالب است که در ابتدا استفاده از سرویس پیام کوتاه، نیازمند ثبتنام بود. به این معنی که مشترکان برای استفاده از سرویس پیام کوتاه باید به دفاتر مخابرات مراجعه کرده و با پر کردن فرمی، این سرویس را در گوشیهای خود فعال میکردند.
گفته میشود «نوکیا» نخستین شرکتی بود که گوشی تلفن همراه را به ایران آورد. پس از آن «زیمنس»، «آلکاتل»، «اریکسون» و «صاایران» کار را در بازار ایران شروع کردند. از جمله اپراتورهای توسعهدهنده شرکت صاایران بود که بعدها با ایرانسل تلفیق شد. امروزه اپراتورهای همراه اول و ایرانسل با ارائه خدمات و سرویسهای آنلاین و خدمات اینترنتی، مانند قبض همراه اول و ایرانسل، منجر به افزایش بیش از حد کاربران تلفن همراه در ایران شدهاند.
گوشیهای اولیه از نظر ظاهر، بزرگ و سنگین بودند. این نوکیا بود که گوشیهای مجهز به دوربین را در مدل 7650 در سال 2002 به شکل انبوه به بازار آورد. با اضافه شدن پخش موسیقی به تلفن همراه در همین سال، انقلابی در عرصه گوشی به راه افتاد. پرفروشترین آنها در سال 2003 توسط شرکت نوکیا با ظاهر بسیار معمولی به نام نوکیا 1100 بود. این گوشی ساده، تا امروز بیش از 250 میلیون عدد فروش رفته است.
اختلاف بسیار زیاد این گوشی با آیفون 5 که حدود 150 میلیون تلفن همراه فروخته، نشان از این دارد که احتمالاً نوکیا به این زودی رکوردش شکسته نمیشود. گوشی Razer شرکت موتورولا نیز نخستین گوشی با طراحی باریکتر و عمر باتری طولانیتری بود که در 2004 وارد بازار شد. سال 2007، ورود گوشی همراه محبوب شرکت Apple، به آرامی معنی تلفن همراه را از وسیلهای برای تماس به وسیلهای برای اتصال به اینترنت و انجام کارهای متنوع تغییر داد. فروشگاه اینترنتی خرید نرمافزارهای مخصوص موبایل یا همان اپلیکیشنها یعنی App Store در سال 2008 راهاندازی شد و آغاز صنعت جدیدی در دنیای فناوری بود. در سال 2009 تلفنهای مجهز به نرمافزار وارد بازار شدند و در همین سال ویدئوچت به تلفنهای همراه راه پیدا کرد. همچنین سال 2009 شرکت سامسونگ نخستین مدل گوشیهای Galaxy را وارد بازار کرد و تا سال 2013 تلفنهایی باقدرت، باریک و سبک، دوام، کیفیت و سرعت بیشتری آمدند.
عضوی از خانواده
اکنون بیش از دوونیم میلیارد گوشی هوشمند در دنیا مورد استفاده قرارمیگیرد. بنا بر آمار منتشر شده در سال 2017، ایران سهم 30 میلیون نفری با ضریب نفوذ 37درصد داشته و در رده 34 قرار گرفتهاست. در سال 2008 زمانی که سیستمعاملهای سیمبین و بلکبری به اوج خود رسیدند، گوشیهای جدیدی عرضه شد که دارای صفحهنمایشهای لمسی بزرگتر و جذابتری بودند. البته در آن سال گوشیهای استثنایی با صفحهنمایشهای معمولی نیز تولید شد، اما تغییر بزرگ، ایجاد صفحهنمایشهای لمسی و بزرگتر بود.
شاید بتوان گفت گوشیهای موبایل و فناوریهای موجود در آن یکی از مهمترین و پرکاربردترین اختراعات بشر تا امروز بوده است. البته ما در اینباره هم ساکت نبودیم و دست به مخالفتهایی زدیم. بهعبارتی از واکنشهای معمول که نسبت به هر تکنولوژی تازهای نشان داده میشود، مخالفت، تأکید بر اثرات مخرب و... آن تکنولوژی است. این واکنشها هنگام ورود موبایل، اینترنت، شبکههای اجتماعی و پیامرسانها و... بارها دیده و ادامهدار شد؛ حتی امروز که دیگر با وجود گوشیهای هوشمند مرز بین انسانها و کشورها چندان معنایی ندارد. فعالیت مردم با گوشی همراه را میتوان به چند بخش تقسیم کرد: اجتماعی، فردی، ورزشی، سرگرمی، کاری و. از اینرو در همان گوشی که وزن شما در اپلیکیشنی برای کاهش وزن ثبت شده، عکسهای خانوادگی، پیامهای کاری و دلبستگی و علاقهمندیهایتان هم وجود دارد.
همین امر موبایل را به خصوصیترین ابزار برای افراد بدل کرده و به همان میزان، باعث وابستگی افراد به آن شده است؛ وسیلهای که جای چندانی اشغال نمیکند و در هر مکانی مورد استفاده است؛ ابزاری که باعث میشود هیچگاه احساس تنهایی نکنید.
از هنگام ورود موبایل به زندگی شخصی هر یک از ما بود که معنی حریم را تغییر دادیم. اگر تا پیش از این خانه و خانواده در این مدار کوچک خصوصی قرارمیگرفتند، دیگر گوشیها نیز به آن وارد شده بودند. شما دیگر مدام در حال تولید داده و اشتراکگذاری آن هستید. از سفارش غذا، تاکسی گرفتن یا خریدکردن گرفته تا ویزیت شدن به وسیله روانپزشک و متخصص. هرچند در آینده نیز باید دنبال چیزهای غریبتری در گوشیهای همراه بود؛ مثلا اینکه موبایلتان دیگر شما را تشخیص میدهد یا از واقعیت عبور میکند، قابلتغییر، بادوام و قابلانعطافتر میشود. دیگر نیازی به شارژرها ندارد و از دکمه و دستیارهای مجازی استفاده میکند.
قیمت در آن روزهای نخست
یکی از پرفروشترین گوشیهای جهان نوکیا 3310 بود که در سال 2000 وارد بازار شد و تا به امروز بیش از 126 میلیون از این گوشی در دنیا پخش شده است. قیمت گوشیهای تلفن همراه وقتی وارد ایران شد و بهدست مردم رسید، بسیار بالا بود؛ چیزی حدود یکمیلیون تومان.
البته اگر نخواهیم یکمیلیون تومان را با نرخ تورم سال 1373 حساب کنیم، متوجه خواهیم شد، قیمت تلفن همراه در آن زمان بسیار بالا بوده است. در آن سال حداقل حقوق و دستمزد 11 هزارو 682 تومان و نرخ تورم 35.2 و قیمت دلار 263 تومان بوده است.
نرخ خط و گوشی تلفن همراه در سال 82 حدودا 500 هزار تومان شد. این عدد نیز در مقایسه با حداقل حقوق و دستمزد آن سال قابلتامل است. در سال 82 حداقل حقوق 85 هزار و 338 تومان و نرخ تورم 15.6 بوده است. درنظر بگیرید که در سال 81 یخچال فریزر ایرانی زیر 200 هزارتومان قیمت داشته و 90 درصد تولید داخلی را تشکیل میداد و یخچال فریزرهای خارجی با تکنولوژی بالا تنها از سوی کمتر از 10 درصد مردم مورداستفاده قرار میگرفتند و به همین دلیل واحدهای صنعتی داخلی بیشتر به تولید محصولات ارزان قیمتتر گرایش داشتند. درنظر بگیرید در این سالها داشتن تلفن همراه که به زعم خیلی چندان امر واجبی نبوده، از قیمت چند وسیله لازم خانه بالاتر بوده است.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان